خلاصه این کلاس در قالب پادکست
[با توجه به اینکه پادکست توسط هوش مصنوعی تولید می شود، ممکن است برخی از کلمات اشتباه تلفظ شود؛ همچنین ممکن است برخی مباحث حلقه در پادکست ذکر نشده و یا مطالبی خارج از حلقه در آن آورده شده باشد]
دریافت
متن خلاصه کتاب
درسنامه: آشنایی با ژئومدیا و نقش آن در سواد رسانه‌ای
تعریف ژئومدیا (GeoMedia)
ترکیب دو واژه‌ی "Geo" (زمین/جغرافیا) و "Media" (رسانه)
در ابتدا به نرم‌افزارهای جغرافیایی و تحلیل داده‌های مکانی گفته می‌شد، اما امروز در علوم رسانه به معنی ترکیب ظرفیت‌های جغرافیایی و رسانه‌ای برای اثرگذاری بر افکار عمومی و پیشبرد اهداف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است.
ژئومدیا در واقع راهبردی است که با استفاده از رسانه‌ها و توجه به ویژگی‌های جغرافیایی مناطق مختلف، پیام و محتوایی متناسب و هدفمند تولید می‌کند.
---
اهمیت و کارکرد ژئومدیا
قدرت تأثیرگذاری فراتر از مرزها: کشورها با ژئومدیا می‌توانند افکار عمومی مناطق دیگر جهان را مدیریت یا حتی تغییر دهند.
ابزار نفوذ نرم: بدون استفاده مستقیم از نیروی نظامی، می‌توان بر سیاست‌ها و فرهنگ یک کشور اثر گذاشت.
پشتیبانی از منافع ملی: دولت‌ها با شناخت شرایط فرهنگی و جغرافیایی مناطق مختلف، محتوایی متناسب تولید می‌کنند تا اهداف سیاسی و اقتصادی خود را پیش ببرند.
ایجاد یا کنترل بحران‌ها: از راه انتشار اطلاعات، شایعات یا روایت‌های خاص، امکان ایجاد نارضایتی یا حتی برانگیختن جنبش‌های اجتماعی وجود دارد.
---
نمونه‌ها و مصادیق مهم ژئومدیا
الف) نمونه‌های غربی
BBC: با نسخه‌های متنوع (BBC World، BBC فارسی، BBC عربی) برای مناطق مختلف محتوا تولید می‌کند و از طریق زبان و دغدغه‌های مشترک، نفوذ فرهنگی و سیاسی ایجاد می‌کند.
CNN: در شرق آسیا بر مسائل اقتصادی و تجاری تأکید می‌کند و در خاورمیانه بر موضوعات سیاسی و روابط بین‌الملل.
ب) نمونه‌های منطقه‌ای
MBC (عربستان سعودی): با شبکه‌های مختلف، روایت جهان عرب را از نگاه سعودی منتشر می‌کند و از این طریق دیدگاه خاص خود را در منطقه جا می‌اندازد.
ترکیه (TRT و GEM): با تولید سریال‌ها و محتوای سرگرمی متناسب با فرهنگ کشورهای هدف، نفوذ اجتماعی و اقتصادی ایجاد کرده و حتی بازار محصولات فرهنگی خود را گسترش داده است.
امارات: با استفاده از رسانه‌ها و رویدادهای ورزشی/تجاری، تصویری لوکس و سرمایه‌گذارپسند از کشور ارائه می‌دهد.
روسیه (RT): در مناطق بالتیک و اروپای شرقی با روایت‌های رسانه‌ای خاص، افکار عمومی را علیه ناتو و اتحادیه اروپا تحریک می‌کند.
چین: با شبکه‌های اجتماعی و محتوای هدفمند، تغییرات سیاسی و اقتصادی کشورها را دنبال می‌کند و حتی از ظرفیت‌های فرهنگی ایران و مناطق همسایه برای نمایش قدرت خود بهره می‌گیرد.
---
دلایل موفقیت ژئومدیا
شناخت دقیق مخاطب بر اساس موقعیت جغرافیایی و فرهنگی
استفاده از رسانه به‌عنوان ابزار نرم برای نفوذ و اقناع
تولید محتوای محلی‌سازی‌شده که حس نزدیکی و اعتماد ایجاد می‌کند
ترکیب سیاست‌گذاری کلان با جزئیات فنی رسانه‌ای
---
جمع‌بندی
ژئومدیا ترکیبی استراتژیک از جغرافیا و رسانه است که به کشورها امکان می‌دهد پیام‌های خود را متناسب با شرایط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مناطق هدف منتشر کنند. این رویکرد می‌تواند هم به‌عنوان ابزاری برای دیپلماسی و همکاری بین‌المللی عمل کند و هم به‌عنوان سلاحی نرم برای فشار و تغییرات اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.
در دنیای امروز که مرز میان واقعیت و فضای مجازی کم‌رنگ شده، تسلط بر مفاهیم ژئومدیا و شناخت مصادیق آن، بخش مهمی از سواد رسانه‌ای محسوب می‌شود.
#سواد_رسانه‌ای
تابستان ۱۴۰۴
ژئومدیا