پادکست
مشاهده کلیپ این مبحث در صفحه آپارات مجموعه
https://www.aparat.com/v/azenv7n
خلاصه متنی:
خلاصه مهمترین نکات مطرح شده در این جلسه به شرح زیر است:
۱. نقد روایت «تطهیر پهلویها» و اهمیت تاریخ تحلیلی:
* سخنران معتقد است که جریانی سازمانیافته با سرمایهگذاری زیاد در شبکهها، سایتها و پیجها، به دنبال «تطهیر پهلویها» و ایجاد این تصور در نسل جدید است که دوران پهلوی «گل و بلبل» بوده و انقلاب سال ۱۳۵۷ عامل «بدبختی» کنونی است.
* هدف این جریان این است که پهلوی را از هر قشری، حتی مذهبیها، خوب جلوه دهد؛ مثلاً اینکه در آن زمان همه چیز آزاد بود و اقتصاد و روابط بینالملل خوب بود و گذرنامه اعتبار داشت.
* تأکید میشود که برای فهم تاریخ، باید آن را تحلیلی خواند، نه صرفاً حفظی و داستانی. تاریخ تحلیلی به معنای قرار دادن خود در شرایط آن دوره و تفکر درباره چگونگی واکنش در آن زمان است.
* برای مقایسه جمهوری اسلامی، نباید آن را با حکومت پهلوی مقایسه کرد،حتی نه با قاجار یا صفویه، زیرا پهلویها تنها حاکمانی بودند که خودشان توان به حکومت رسیدن نداشتند و با دخالت بیگانگان به حکومت رسیدند.
۲. ویژگیهای حکومت پهلوی و نقد آن:
* عامل خارجی و عدم مشروعیت داخلی: پهلویها، برخلاف تمام پادشاهان پیشین ایران (مانند آقامحمدخان قاجار، نادرشاه، کریمخان زند) که با «عرضه خودشان» به قدرت رسیدند، با مداخله مستقیم خارجی و کمک انگلیسیها روی کار آمدند. رضاخان از طریق کودتا با کمک سید ضیاءالدین طباطبایی و فروغی علیه قاجار به قدرت رسید.
* عدم تعهد به قانون مشروطیت: رضاخان تعهدی به قانون مشروطیت که شاهان قاجار (مظفرالدین شاه) آن را امضا کرده بودند و مورد حمایت مشروطهخواهان و علما بود، نداشت. محمدعلی شاه قاجار مجلس را به توپ بست و قانون را زیر سوال برد.
* پایان حکومت رضاخان: رضاخان در سال ۱۳۰۴ به حکومت رسید و در سال ۱۳۲۰ توسط انگلیسیها، به دلیل تمایلش به آلمان در جنگ جهانی دوم، از قدرت برکنار و به جزیره موریس تبعید شد. این نشاندهنده دستنشانده بودن او بود.
* نقد دستاوردهای ادعایی رضاخان:
* ادعای ساخت اولین راهآهن توسط رضاخان رد میشود. راهآهن ایران در زمان احمدشاه قاجار و توسط انگلیسیها برای ارتباط شمال به جنوب (ترکیه به هند) و مقاصد استعماری ساخته شد.
* ادعای تأسیس اولین دانشگاه توسط رضاخان نیز رد میشود. دارالفنون توسط امیرکبیر ساخته شد.
* مخالفت با دین: رضاخان تحت تأثیر مصطفی کمال آتاتورک، به مخالفت علنی با دین پرداخت. او روحانیون را خلع لباس و کشف حجاب اجباری را اعمال کرد. او فکر میکرد با تغییر ظاهر تمدن نیز میآید.
* واگذاری اراضی: در زمان رضاخان، بخشهایی از خاک ایران از جمله آرارات، هیرمند، سیستان و اروند واگذار شد.
* انتقال قدرت به محمدرضا پهلوی: انتقال قدرت به محمدرضا نیز با دخالت انگلیسیها و وساطت فروغی صورت گرفت و نشان داد که او نیز «دستنشانده» بود.
۳. خیانت بزرگ محمدرضا پهلوی و «اسلام آمریکایی»:
* بزرگترین خیانت محمدرضا پهلوی که با توصیه آمریکا و انگلیس برای «نرمتر» عمل کردن نسبت به پدرش به اجرا گذاشته شد، ترویج «اسلام آمریکایی» بود.
* «اسلام آمریکایی» که امام خمینی در کتاب «جدال دو اسلام» به آن پرداخته، به معنای اسلامی تهی، پوچ و بیخاصیت است که برخی ظواهر مذهبی (نماز، روزه، هیئت) را میپذیرد، اما از اصول اساسی دین (حجاب، خمس، جهاد، قصاص) سر باز میزند و در برابر ظلم و مسائل جهان اسلام (مانند غزه و لبنان) بیتفاوت است.
* این نوع اسلام، سازگار با لیبرالیسم و بیخیالی است و حتی اقدامات اشتباه را با ظواهر مذهبی توجیه میکند.
* مثالهایی از اسلام آمریکایی: امام جمعه مسجدالحرام که قرآن میخواند اما مرگ مردم غزه را «آزمایش الهی» میداند. داعش که با شعار «الله اکبر» قتل عام میکند. فردی که در هیئت، شعار انقلابی را نمیپسندد و هیئت را غیرسیاسی میداند. رفتار فرح پهلوی که در حرم امام رضا چادر میپوشید اما بیرون از آن نیمهبرهنه در جشن هنر شیراز حاضر میشد.
* سخنران تأکید میکند که حتی برخی متولیان امر در جامعه ایران نیز در «تله اسلام آمریکایی» گرفتار شدهاند.
۴. اهداف انقلاب اسلامی:
* هدف انقلاب اسلامی صرفاً ساخت جاده، برق، آب رایگان یا بهبود وضعیت اقتصادی نبود.
* امام خمینی هرگز قول آب و برق رایگان به صورت مطلق نداده است؛ بلکه هدف او «تکامل کرامت انسانی و آدم شدن» بود و پس از آن، رفاه نیز به دست میآمد.
* هدف اصلی بازگشت به «اسلام ناب محمدی» و مبارزه با «اسلام آمریکایی» است.
۵. اهمیت مطالعه و دفاع منطقی:
* برای دفاع از جمهوری اسلامی، باید منطقی و مبنایی بحث کرد، نه با فحاشی و پرداختن به جزئیات بیاهمیت. باید ریشهها را تا خود اسلام و پیامبر پیگیری کرد.
* تورم شدید جامعه ایران ریشه در سال ۱۳۵۴ و افزایش بیرویه درآمدهای نفتی در زمان شاه دارد، نه پس از انقلاب.
* باید مطالعه کرد و با نگاه تحلیلی، واقعیتها را تشخیص داد. حتی مستندات شبکههایی مانند «من و تو» نیز (با وجود دروغها) حاوی برخی حقایق هستند که میتوان از آنها استفاده کرد.
* امام خمینی شخصیتی بینظیر از نظر سواد و محبوبیت در تاریخ ایران بود.
* سنگر امروز، دفاع از نعمت جمهوری اسلامی و جلوگیری از بازگشت وضعیت بدتر از قبل است.
* کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نیز با هماهنگی انگلیسیها و پرداخت پول توسط آمریکاییها صورت گرفت و بیبیسی با پخش رمز «امشب دقیقا نیمه شب است» درحالیکه هرشب میگفت «اکنون نیمه شب است»آن را اطلاعرسانی کرد.
#حلقه_صالحین
#تاریخ_معاصر
#دوره_اول
تابستان ۱۴۰۴
دوران پهلوی